Balans en toelichting

Voorraden

Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

De balanspost Onderhanden werk betreft alleen bouwgronden in exploitatie. In 2020 is deze balanspost verminderd met € 29,2 miljoen, grotendeels door verkoop van onroerende goederen (bouwterreinen en gebouwen), en vermeerderd met € 22,8 miljoen. De vermeerderingen hebben voornamelijk betrekking op: € 1,7 miljoen tussentijdse winstneming, € 3,4 miljoen rentetoevoeging en € 17,7 miljoen overige kosten.
Voor een uitgebreide toelichting op de inkomsten en uitgaven betreffende de projecten in plan- enrealisatiefase wordt verwezen naar het MPG 2021 dat tegelijkertijd met deze jaarrekening is aangeboden aan de gemeenteraad. Het resumerende resultaat is in onderstaande tabel in beeld gebracht.

Gereed product en handelsgoederen
De balanspost gereed product en handelsgoederen omvat per 31 december 2020 alleen de op voorraad liggende magazijngoederen. Gedurende het jaar is deze voorraad gemuteerd door inkopen en afgiften van magazijngoederen (beiden voor € 0,2 miljoen).

Voorziening voor negatieve plannen Grondzaken
In de paragraaf grondbeleid bij deze jaarrekening is een nadere toelichting gegeven op de ontwikkeling van de voorziening in aanloop naar de vaststelling van de negatieve plannen bij het MPG. De voorziening voor negatieve plannen ten behoeve van de afdeling Grondzaken is dienovereenkomstig gemuteerd. De toevoeging aan de voorziening voor de inflatiecorrectie bedraagt € 1,0 miljoen. De onttrekking ten behoeve van het afsluiten van het negatieve plan Bennekom - Robert Kochlaan is € 0,2 miljoen. De vrijval van de voorziening vanwege gunstige ontwikkeling van enkele lopende negatieve plannen is in totaal € 3,6 miljoen.

Uitzettingen met een looptijd < 1 jaar
Vorderingen op openbare lichamen.
Het saldo van deze vorderingen op de balans per 31 december 2020 bedraagt € 1,7 miljoen: op Rijk, provincies en/of gemeenten voor een bedrag van € 1,6 miljoen en overig € 120.000. De toelichting op de voortgang en de invordering van deze vorderingen is meegenomen bij het onderdeel overige vorderingen.

Uitzettingen in ’s Rijks schatkist met een rentetypische looptijd < 1 jaar
De gemeente is op grond van de Wet financiering decentrale overheden verplicht tot deelname aan het schatkistbankieren. Voor de gemeente betekent schatkistbankieren dat zij al haar overtollige middelen aanhoudt in de schatkist bij het ministerie van Financiën (zie ook de paragraaf Financieringen). Op 31 december 2020 heeft de gemeente voor € 18,0 miljoen aan overtollige middelen uitstaan op 's Rijks schatkistrekening.
Het drempelbedrag is het maximale bedrag dat de gemeente over een heel kwartaal gezien gemiddeld op dagbasis buiten de schatkist mag houden. Door middel van een berekening dient aangegeven te worden of aan deze regel is voldaan. Uit onderstaande tabel blijkt dat er geen sprake is geweest van overschrijding van het drempelbedrag.

Overige vorderingen
De overige vorderingen worden onderscheiden in:

• Belastingdebiteuren (zoals opgelegde belastingkohieren WOZ en afvalstoffenheffing).
• Debiteuren Werk, Inkomen en Zorg (bijstandsuitkeringen).
• Overige debiteuren (zoals detacheringen en verkoop van onroerend goed).

Het saldo van de overige vorderingen einde boekjaar 2020 bedraagt € 6,6 miljoen. Hierbij opgeteld het saldo van de vorderingen op openbare lichamen ad € 1,7 miljoen geeft een totaal van € 8,3 miljoen. Dit laatstgenoemde saldo is in onderstaande tabellen verwerkt. De reden hiervan is dat de administratieve verwerking en afwikkeling van zowel de vorderingen openbare lichamen als de overige vorderingen deel uitmaken van hetzelfde debiteurenproces.

Per categorie worden de overige vorderingen onderstaand toegelicht.

Belastingdebiteuren

Belastingdebiteuren hebben in tegenstelling tot de reguliere debiteuren de mogelijkheid hun vorderingen in termijnen te voldoen en/of te laten incasseren. Uit de tabel blijkt dat het grootste gedeelte van de openstand betrekking heeft op het belastingjaar 2020. Ten opzichte van 2019 is er een lichte stijging in de openstand te zien: van € 1,7 miljoen eind boekjaar 2019 naar € 1,9 miljoen eind boekjaar 2020. De hogere openstand is het gevolg van het collegebesluit om terughoudend te zijn met het invorderen door middel van aanmaningen en dwangbevelen vanwege corona.
Voor vorderingen die langer dan een jaar open staan is er een voorziening gevormd, de zogeheten voorziening dubieuze belastingdebiteuren. De voorziening heeft 31 december 2020 een saldo van € 0,3 miljoen.

Debiteuren Werk, Inkomen en Zorg

Het economische risico van de WIZ-debiteuren, inclusief de onder de financiële activa verantwoorde vorderingen krediethypotheek ad € 348.000, ligt bij de gemeente en is geïndiceerd op 40%. Hiervoor is een voorziening dubieuze debiteuren WIZ gevormd. Per 31 december 2020 heeft de voorziening een saldo van € 2,4 miljoen, waarvan € 140.000 betrekking heeft op de vorderingen krediethypotheek.

Overige debiteuren
In onderstaande tabel is het verloop weergegeven van de openstand overige debiteuren per rekeningjaar 2017 tot en met 2020. De openstand voor rekeningjaar 2020 bedraagt € 3,8 miljoen en wordt onderscheiden in vorderingen van publiekrechtelijke aard voor € 0,5 miljoen en in vorderingen van privaatrechtelijke aard voor € 3,3 miljoen. De voorziening dubieuze overige debiteuren heeft een saldo van € 0,5 miljoen per einde boekjaar 2020.

In december 2020 is er aan overige debiteuren gefactureerd tot een bedrag van € 2,4 miljoen (2019 € 4,5 miljoen). De bijdrage van de provincie Gelderland € 0,9 miljoen (herstelkosten van en bochtverbreding nabij het viaduct de Poortwachter), de bijdrage van gemeente Apeldoorn € 155.000 (aanlegkosten ruiter- en mennetwerk) en diverse facturen voor detacheringen voor in totaal € 116.000 vormen de grootste posten in de facturering in december 2020. Ten opzichte van 2019 zijn er nauwelijks grondverkopen opgenomen in de december facturatie 2020, waarmee voor een groot deel het verschil in openstand per einde rekeningjaar is verklaard. Eind februari 2021 is in totaal € 2,5 miljoen ontvangen voor de op 31 december 2020 openstaande vorderingen.

Voorziening dubieuze vorderingen
Bij de drie categorieën overige vorderingen is reeds melding gemaakt van de stand van de desbetreffende voorziening. In de balans wordt de voorziening geëlimineerd op de balanspost overige vorderingen met uitzondering van het saldo van de voorziening dubieuze debiteuren WIZ onderdeel krediethypotheken. Aangezien de krediethypotheken deel uitmaken van het balansonderdeel financiële vaste activa (langlopende leningen aan overige verbonden partijen) wordt het saldo van de betreffende voorziening ad € 140.000 ook op dit balansonderdeel geëlimineerd.
Samenvattend kan gesteld worden dat de totale voorziening dubieuze vorderingen gedurende het verslagjaar is toegenomen met € 476.000 tot een boekwaarde van € 3,2 miljoen op 31 december 2020. Deze boekwaarde is inclusief het saldo van de voorziening voor debiteuren krediethypotheken ad € 140.000. De debiteuren krediethypotheken worden vanwege de aard van de vordering gepresenteerd op het balansonderdeel financiële vaste activa, alwaar de voorziening ook geëlimineerd wordt.
De toename van de voorziening dubieuze vorderingen is voornamelijk het gevolg van stijging van het percentage dubieus voor de debiteuren WIZ.
Het verloop van de voorziening geeft voor alle debiteurencategorieën een toename te zien, namelijk voor:

• Belastingdebiteuren: een toename van € 81.000 (van € 206.000 naar € 287.000).
• Debiteuren WIZ: een toename van € 339.000 (van € 2,1 naar € 2,4 miljoen), waarvan € 29.000 (van € 111.000 naar € 140.000) voor het onderdeel debiteuren krediethypotheken.
• Overige debiteuren: een toename van € 56.000 (van € 442.000 naar € 498.000).

Liquide middelen

 
Overlopende activa

Vooruitbetaalde bedragen
Voor de dienstverlening 2021 zijn reeds voorschotten verstrekt, onder andere voor het product beheer openbare ruimten voor afvalinzameling € 0,7 miljoen.

Nog te ontvangen bedragen
Van het saldo op het balansonderdeel nog te ontvangen bedragen ad € 25,2 miljoen maken de volgende bedragen deel uit: de van de belastingdienst te ontvangen aangifte BTW-compensatiefonds € 14,0 miljoen (2019: eveneens € 14,0 miljoen), de nog te ontvangen afvalstoffenheffing (in verband met diftar) € 2,1 miljoen, de nog te ontvangen bijdrage van het Rijk voor ruiming conventionele explosieven € 1,9 miljoen, de nog te ontvangen rente voor geldleningen ug € 0,8 miljoen en een nog van het Rijk te ontvangen aanvulling op de algemene uitkering € 0,7 miljoen.
In de balanspost nog te ontvangen bedragen zit voor € 248.000 aan vorderingen faciliterend grondbeleid, bestaande uit 22 verschillende projecten. Voor 17 projecten met een totaalbedrag van € 188.000 is er sprake van een anterieure overeenkomst, waardoor de kosten aangemerkt worden als 'verhaalbare kosten'. De zogeheten verhaalbare kosten kunnen op basis van een overeenkomst op derden verhaald worden. Voor de overige 5 projecten is de overeenkomst nog in bewerking, terwijl er wel sprake is van verhaal. Deze kosten met een totaalbedrag van € 60.000 vallen in de categorie 'nog te verrekenen kosten'.